Toch, we staan erbij en kijken ernaar
Nog altijd alle ogen gericht op de moord van Aleksej Navalny, de martelaar voor een fatsoenlijk Rusland. Wat brengt deze misdaad veel emoties teweeg, zoals ook maandag bij Humberto (RTL4). Toch voelt het residu vaak mager: we staan erbij en kijken ernaar.
Journalist Derk Sauer zat bij Humberto Tan aan tafel. De dappere uitgever van The Moscow Times leek nog altijd in shock, al hield hij het deze keer droog: zondag in Buitenhof brak Sauer op het eind, na een filmfragment met de vermoorde Russische oppositieleider (uit de met een Oscar bekroonde documentaire Navalny, te zienop NPO Start).
"Het enige lichtje dat nog brandde is nu ook gedoofd." Zo gitzwart ziet Sauer de dood van Navalny .
Bij Humberto raakte het me hoe Derk Sauer met kleine details de enorme hufterigheid inkleurde die de moeder van Navalny ondergaat. Hoe ze naar het hoge noorden vloog om in de gevangenis het lichaam te kunnen zien van haar bloedeigen Aleksej. Toch een van de bekendste mensen van Rusland. Hoe ze werd weggewimpeld bij de deur van het kamp. Hoe ze naar het plaatselijke mortuarium werd gedirigeerd. Waar niemand opendeed, waar op de deur een briefje hing met een telefoonnummer, dat niet werd opgenomen. Hoe ze uiteindelijk werd weggestuurd. Mevrouw, hij ligt hier niet, ga nou weg.
Sauer wees op het totale gebrek aan enige vorm van menselijkheid bij Poetin en zijn kliek. Leiders van een land waarin het leggen van bloemen voor een overleden mens als misdaad wordt gezien. "Zo'n samenleving is een heel erg duistere samenleving."
De journalist leefde op waar hij sprak over de weduwe, Joelia Navalnaja. De vrouw die zo'n krachtige videoboodschap afgaf: "Deel niet alleen in mijn verdriet en de eindeloze pijn. Deel ook met mij de woede, de boosheid en de haat jegens diegenen die het lef hadden om onze toekomst te vernietigen." Oftewel: Navalnaja gaat het werk van haar man voortzetten.
"Dit komt voor het Kremlin vast als een verrassing", denkt Sauer. Want 'krachtige vrouwen', dat is een concept waar Poetin niets mee kan. "Heb jij ooit een vrouw aan die lange tafels zien zitten? Die kennen ze daar helemaal niet. Maar Joelia staat er. Haar persoonlijkheid is precies het omgekeerde van Poetin. Zij heeft gevoel, uitstraling, enthousiasme, idealen."
Sauer was vroeger pacifist, liep met een gebroken geweertje op het revers. Maar zegt nu: de enige optie is Poetin bestrijden met de harde hand. Concreet. Onder meer door Oekraïne als de sodemieter te bevoorraden. Hij was dan ook weinig onder de indruk van het gratuite medeleven dat Geert Wilders op X uitte, "Verschrikkelijk. Oppositieleider Navalny sterft in een barbaarse strafkolonie van een barbaars regime". Zijn PVV-verkiezingsprogramma is immers nogal terughoudend inzake het geven van militaire steun aan Oekraïne.
Maar ook in het algemeen lijkt de waarschuwing 'de Oekraïners vechten ook voor onze vrijheid' nog altijd niet echt te landen. In Humberto werden ook geen vragen gesteld, over wat wij kunnen doen, wat wij moeten doen, als individuen en als land. Nu het zo nodig is.
Ik denk aan februari 2022, hoe blits we de beelden vonden van burgers in Kiev en Dnipro die zelf molotovcocktails maakten. "Mooi man, het hele volk vecht mee, wat een mentaliteit." Laat het ons blijven inspireren.
<<<Wie is Wilders? Navalny>>>