Aan het water, denkend aan Ischa

11-02-2020

Zo traag als de brede rivieren door het oneindig laagland van Marsman gaan, zo tergend langzaam kabbelt ook 'Hoog Water', de docuserie over de overstromingen en evacuaties van 1995. De afleveringen duren echt lang. Toch blijf ik kijken, zeker nu zandzakken weer hoogst actueel zijn. Het is te fascinerend om te zien via hoeveel radertjes besluitvorming tot stand komt als niemand precies weet hoe erg een ramp wordt.

Zouden de makers van 'Hoog Water' in hun vuistjes knijpen omdat precies nu hoogwater dreigt en hun serie aan betekenis wint? Ik ga er maar vanuit dat ze vooral hun hart vasthouden, na al dat oude beeldmateriaal te hebben doorgespit over hoe nietsontziend water kan zijn. Of zoals mijn buurvrouw zegt: "Vuur kan je bestrijden, water moet je ondergaan."

Nu is zij een Française, en beseft ze niet dat Nederlanders andere genen hebben. Waar bij Franse overstromingen meestal slechts lijdzaam naar de hemel wordt gekeken, richten wij onze blik direct boos naar Den Haag. Geef ons dijken, sluizen, kwelders, gemalen! Want moeten evacueren vanwege het water, dat is zo ongeveer het beschamendst wat je als Nederlander kan overkomen lijkt het in 'Hoog Water'

Al denken gedupeerden van toen ook met nostalgie terug aan de onderlinge hulpverlening, zich afvragend of zoveel saamhorigheid vandaag de dag nog zou bestaan. Hopelijk wordt ons deze weken de maat niet genomen.

Er was nog meer heimwee maandag. 'Op1' had journaliste Ronit Palache uitgenodigd. Zij publiceerde zojuist een boek over de betekenis van rasinterviewer Ischa Meijer. Oude fragmenten deden oude tijden herleven. En wat een verrassende tv-verschijning is Palache zelf.

Helder en beeldend formulerend omschreef zij wat er gebeurde toen ze Ischa Meijer ontdekte. Hij overleed al op 14 februari 1995 toen Palache zelf tien was. Pas jaren later, tijdens haar studie journalistiek, zag ze Meijer voor het eerst in actie: "Ik voelde een enorme verrukking. Wat gebeurt hier? Zo'n totaal ontregelend iemand, die wist wanneer iemand hem in de maling nam en daar genadeloos doorheen prikte."

Ik snap die verrukking helemaal, hij komt nog steeds boven als je Meijer terugziet. Bijvoorbeeld in dat historisch openhartige interview met Annie M.G. Schmidt. 'Op1' toonde ook beelden uit een gesprek met Dirk Scheringa. Hoe nietsontziend Meijer begon: "Zo, u bent Dirk Scheringa, kredietbemiddelaar, u heeft elf van die louche firmaatjes, en daar verdient u heel veel geld mee. Heb ik het zo goed samengevat?"

"Geweldig fragment", jubelden ook de Op1-presentatoren van dienst, Erik Dijkstra en Willemijn Veenstra. Ronit Palache beaamde dit, maar constateerde meteen ongenadig: "Zo doen jullie het niet hè?"

Ik verslikte me in mijn avondlijke sinaasappel en proestte het uit, terwijl Dijkstra er snel overheen praatte en Veenstra iets pruttelde als 'nou dat komt nog wel'.

Een mooi, uitdagend moment. En als Palache ermee bedoelde 'omroepbazen, geef mij hier ook maar eens een kans' dan zou ik zeggen: doen.

Trouwens, die cynische titel van Palaches boek, een citaat dat het vechtlustige karakter van Meijer in een zin neerzet: "Ik heb niets tegen antisemieten, ik lééf ervan". Misschien dat de momenteel zo gefrustreerde Chinezen in ons land er inspiratie uit kunnen halen.

<<<DWDD                                                                     DWDD/Laat op Vrijdag>>>