Heel Hilversum draait dol

03-02-2024

Een avond als een vicieuze cirkel. En een om je woordenschat te verrijken met nieuwe begrippen als informeel leiderschap en sociale feiten. Donderdag was de dag van HHDD: Heel Hilversum Draait Dol.

Wie zich normaal al ergert aan hoe graag de talkshows het eigen omroepwereldje bespreken, kon donderdag beter de Carmina Burana opzetten of eindelijk dat dikke Alkibiades van Pfeijffer eens uitlezen. Misschien ook wel net zo leerzaam over het menselijk lot als het onthutsende rapport over de werkcultuur binnen de NPO - Niets gezien, niets gehoord en niets gedaan - dat die dag werd gepresenteerd door de commissie-Van Rijn.

Een ding staat als een paal boven water: we hebben vrije pers. Want of het nu om programma's bij de NPO zelf ging, of bij RTL (de nieuwe werkgever van Matthijs van Nieuwkerk) of SBS (de nieuwe werkgever van voormalig NPO-baas Frans Klein): alle beestjes konden bij hun naam worden genoemd. Zo gaf bij directeur content van BNNVara Suzanne Kunzeler open antwoord over de misstanden binnen haar omroep, bij Sophie & Jeroen, ook BNNVara. In RTL Boulevard vroeg men zich af de nieuwe collega Van Nieuwkerk niet veel te snel een contract had gekregen.

De bangigste indruk maakte NPO-bestuursvoorzitter Frederieke Leeflang bij Nieuwsuur (NPO2), klip en klaar zijn ging haar niet makkelijk af.

Bij SBS' Shownieuws zat de redelijkheid tegenover de geiligheid aan tafel. Juriste Natacha Harlequin toonde zich verbaasd dat iedereen meteen een mening klaar had; zij had de 204 pagina's nog lang niet achter de kiezen. Maar Guido den Aantrekker, hoofdredacteur van roddelblad Story (DPG) waarin toch ook niet zachtzinnig wordt omgegaan met de medemens - 'pikant! is dit meisje de geheime dochter van Frans Timmermans? o nee, toch niet! jammer!' - zat juist te soppen: beerput, beerput, lekka lekka.

Ik voelde medelijden met alle omroepmedewerkers die gewoon blij zijn met hun baan: volgens het rapport scoort het werken in Hilversum toch een keurige 7,3, bij een Nederlands gemiddelde van 7,6.

Verwarrend én verhelderend was het gesprek bij Op1 met commissielid hoogleraar Naomi Ellemers. Zij vertelde dat het de commissie niet ging om keiharde feiten en waarheidsvinding, maar om 'sociale feiten'. Zeg maar gevoelens: als jouw collega iets gebeurt en jij hebt daar last van, dan telt dat ook mee. "Wij vonden het belangrijker om vast te stellen wat doet zo'n ervaring met mensen, dan om te zeggen: wat is er nou werkelijk precies gebeurt en kun je dat bewijzen. Dat heeft niet zo veel toegevoegde waarde."

Dat velen het rapport juist als een whodunit ervaren, dat risico neemt de commissie dus op de koop toe. Eerst het leed maar eens onderkend, en het falen van de leiding.

Hierop kauwend zocht ik een voorbeeld uit de natuur: als een roofdier een hennetje bloeddorstig uit de ren sleurt, zijn alle kippen getraumatiseerd. Er is dan misschien maar een 'echt' slachtoffer, maar de rest van de ren heeft PTSS. Toch?

O mijn hemel: ik googel op havik-kip-dood en krijg een filmpje voorgeschoteld op pluimveeweb, over een havik die een kip doodt, een uur bezig is ervan te eten en hoe de andere kippen ondertussen kalmeren, rond de plaats delict scharrelen en na vertrek van de havik de resten van de vermoorde kip oppeuzelen.

Daar ging mijn metafoor.

<<<Rundfunk                                                                                             Ongehoord Nieuws>>>