Dan klinkt drie ton besteden aan een auto nog niets eens zo raar
Dat je maar een paar boodschapjes in je karretje hebt gegooid, bij de kassa arriveert en vermoedt dat het rond de dertig euro zal zijn. En dat de juffrouw dan meldt: "Zo, het is 53,70 euro, gaat u pinnen?". Ik vrees dat dit tegenwoordig voor iedereen een bekende ervaring is. In ieder geval overkomt het vrijwel alle deelnemers aan Waar doen ze het van?.
In dit EO-programma laten vier gezinnen in alle openheid zien hoe ze maandelijks wel of niet rondkomen met hun budget. Op drie adressen gaat het om bescheiden maandelijkse inkomens - tussen de 2.400 euro en 3.800 euro netto - maar in een huis is sprake van een enorm bedrag: 57.000 euro. Ja echt, per maand. Het gaat om het gezin van selfmade miljonair Wesley Adema, een tevreden pronkboontje dat graag laat zien hoe goed hij het doet: zijn hobby is het kopen van opvallende, ronkende sportauto's. En begin vorig jaar deed de Bredanaar ook mee aan Steenrijk, Straatarm, het SBS6-programma waarin rijke en arme gezinnen een weekje ruilen van huis en huishoudportemonnee. Gul liet Adema een nooddruftig gezin ervaren hoe licht het leven wordt als je er in een week duizenden euros door kan jassen.
Waar doen ze het van? is nu drie afleveringen onderweg en het is bijna ondragelijk dat de makers zich onthouden van commentaar over hoe de deelnemers hun geld besteden. Op een enkele opmerking na als 'kan je niet beter flessen cola kopen dan blikjes?'. Verdere conclusies moet je thuis op de bank zelf maar trekken. En: de stemmetjes in mijn hoofd maken overuren. Een babykamer inrichten voor misschien wel achtduizend euro zodat het kindje later beseft 'dat je er alles voor hebt gedaan'? Als echtpaar een samengesteld gezin met negen kinderen runnen zonder gezamenlijk financieel beleid, hoe dan? Simpelweg de hypotheek niet meer betalen en dan verheugd constateren dat je de maand eindelijk eens goed bent doorgekomen?
Dan klinkt probleemloos drie ton betalen voor een auto, zoals Adema doet die toch geld zat heeft, eigenlijk weer helemaal niet zo raar.
Vooral voor het gezin Koenjer uit Stevensweert hoop ik dat het EO-team achter de schermen wel enige naastenliefde betracht, om het scheepje op koers te houden. Bette en Robin hebben een eigen huis, dat half is verbouwd en volgestouwd met spullen en stapels kleren: wanorde heerst. En alleen pa brengt geld binnen, ma zorgt voor de twee kindjes. Het gaat maandelijks om 2.400 euro schoon, en de laatste tijd krijgen de Koenjers de eindjes niet meer aan elkaar geknoopt. Maar in plaats van te zoeken naar meer inkomstenbronnen, zijn Bette en Robin van het 'pauzeren en doorschuiven'. Ze stellen betalingen uit, lenen geld van familieleden en uiteindelijk lijkt het hen een slim plan het huis te verkopen om van de overwaarde iedereen terug te betalen en dan een camper te kopen die als nieuwe woning dienst moet gaan doen.
Als er zo'n ABCDE-label bestond voor financiële intelligentie dan scoorde dit echtpaar vast een F.
Je zou willen dat er een deskundige naast de Koenjers ging zitten om het lek boven te krijgen: er moet toch iets minder drastisch te bedenken zijn dan je eigen huis verkopen. Want het voelt niet alsof het deze mensen daarna ooit nog zal lukken er weer bovenop te krabbelen.