Idee uitstekend, uitvoering minder
Soms gaat een tv-programma aan enthousiasme ten onder. Zoals maandag. Toen werd live Nederlands eerste speciale minister van gehandicaptenzaken gekozen, een uitstekend initiatief van Lucille Werner en KRO-NCRV. Maar de show was zo druk en vol en gehaast en overenthousiast - en tegelijkertijd ook erg voorzichtig - dat de serieuze beleidspunten van de kandidaten ondersneeuwden. Zelfs de altijd zo rücksichtslose cabaretier Martijn de Koning oogde opeens onzeker. Wat was hier de sfeer?
Zes kandidaten waren uit meer dan honderd aanmeldingen geselecteerd voor de titel van minister van gehandicaptenzaken. Dit is geen officiële functie, wel een gewichtige. De minister komt een jaar lang in dienst bij KRO-NCRV om zoveel mogelijk relevante onderwerpen op de agenda van politiek en media te krijgen. Met als doel obstakels weg te nemen voor al die Nederlanders met een handicap. Dat zijn er inmiddels wel zo'n twee miljoen, hoorden we presentatrices Lucille Werner en Anita Witzier steeds zeggen. Zonder specificatie: horen hier bijvoorbeeld ook de mentaal gehandicapten bij? Ze speelden in de show geen rol.
Wat die obstakels betreft kwam vooral de fysieke ontoegankelijkheid van openbare plekken in beeld, via foto's en filmpjes van onmogelijke rolstoelhellingen, overvolle stoepen en onbereikbare betaalautomaten. Veel ruimte om te horen waar de zes kandidaten zich specifiek hard voor wilden maken, was er niet. Thema's als het veranderen van de beeldvorming rond gehandicapten en het werk maken werkgelegenheid werden aangestipt, maar niet bediscussieerd: er waren geen rechtstreekse debatten.
En drie van de zes kandidaten werden halverwege het programma al door een jury naar huis gestuurd. Om de spanning verder op te zwepen? Het waarom was niet duidelijk. Terwijl juist een van die vertrekkers een aanzet gaf tot een spannende discussie: kandidaat Thijs stelde dat een gehandicaptenminister zelf gehandicapt moet zijn. Niet iedere kandidaat maandag was dat en dus lag hier een kans voor een inhoudelijke, volwassen confrontatie. Maar de kandidaten zaten alleen naast elkaar, nooit tegenover elkaar.
"Om het toch een beetje luchtig te houden" zei Witzier dus nogal overbodig, toen ze cabaretier Martijn de Koning aankondigde. Zijn taak was gehandicapt Nederland eens flink te roasten. Goed idee: keiharde humor loslaten op een ander, betekent dat je die niet als sneu type ziet. Maar De Koning leek er niet geheel gerust op: kon hij zijn harde grappen in deze ambiance echt maken?
Hij begon sterk. "De minister van gehandicaptenzaken wordt geen officiële minister, hoort er niet echt bij. Net als gehandicapten." Zo. Veel andere grappen kwamen wiebeliger over, omdat De Koning ze niet vol overtuiging bracht. Al is dit er wel een om in te lijsten: "Ik ben ooit begonnen als grappenschrijver voor Lingo, dat loopje van Lucille Werner was oorspronkelijk mijn idee."
Hoe dan ook zal Werner tevreden wakker zijn geworden dinsdag. De innemende 33-jarige Hardenberger Rick Brink wordt zo te zien en te horen een uitstekende eerste Nederlandse minister van gehandicaptenzaken. Vrijdag zit hij al bij vicepremier Hugo de Jonge, voor een eerste ministerieel overleg. Succes!