Allemaal langs de morele meetlat

06-04-2021

Vroeger ging Pasen nog om wat onze Lieve Heer van ons vindt, maar in 2021 zijn wij mensjes vooral bezig elkaar te beoordelen. En het geeft daarbij niets dat we niet kunnen reizen: kwesties zat in eigen land. Genoeg voor een bomvol paasweekend.

Neem De Vuilnisman van Teun van de Keuken en zijn team (KRO-NCRV). Wat word je daar niet blij van. De aflevering zondag heette Troebele Wateren: hoe kan het dat het Nederlandse oppervlaktewater Europees gezien het vervuildste is? Nou gewoon, omdat in ons overactieve landje overal rotzooi wegstroomt in beken en rivieren. Legaal: met de vergunning in de hand, loost men in het ganse land. En een beetje slimme ondernemer gaat pas investeren in een schonere werkwijze als hij daartoe echt echt echt wordt gedwongen door de overheid, zo proefde De Vuilnisman bij sinistere chemische complexen als het Limburgse Chemelot en het Zuid-Hollandse Chemours.

De grote kwestie: hoe kán de overheid goede voorschriften maken als iedere minuut nieuwe chemische combinaties worden bedacht waarvan niemand weet wat het effect op mens en milieu zal zijn? De redding zou moeten komen van het Europese voorzorgsbeginsel, wat een combinatie is van bezint eer gij begint, ethisch ondernemerschap en de vervuiler betaalt. Maar hoe en wanneer dit effect gaat hebben?

De nabije toekomst oogt net zo troebel als ons water en je kan alleen maar hopen dat De Vuilnisman ballen aan het rollen krijgt. Dat hij ooit het onderwerp kan worden van Medialogica, het programma van HUMAN en VPRO's Argos over de rol die media spelen bij belangrijke kwesties. Zondag startte Medialogica met een drieluik over wat Renske Leijten geen affaire meer noemt, maar het Toeslagenschandaal. Uiteraard kwam Trouws vastbijter Jan Kleinnijenhuis aan het woord, maar vooral de geweldige Eva González Pérez maakte indruk. Zij is de advocate-van-het-eerste-uur die begreep hoe je de media moet mobiliseren. Die journalisten naar de rechtbank kreeg, opdat ze met eigen ogen zagen hoe schunnig het daar toeging. En die ook begreep - cynisch doch praktisch - dat ze eerst vooral autochtone slachtoffers moest presenteren, om Nederland betrokken te krijgen.

RTL's Pieter Klein vertelde hoe zijn betrokkenheid onvermijdelijk werd toen hij in een zaaltje vol gedupeerden terechtkwam. Hij keek er om zich heen en dacht: als je deze pijn en dit verdriet ziet, als je mensen een beetje kunt lezen, dan weet je dat het niet klopt. Dit zíjn geen fraudeurs.

Vertrouwen op je innerlijke kompas, het klinkt bijna exotisch in deze tijd waarin iedereen lijkt te dobberen qua wat moet je vinden. Een tijd die Powned heeft geïnspireerd tot het vrolijke doch serieuze Goed Fout, over waar we staan op de morele meetlat. Is het gedrag van Sean Connery als James Bond qua vrouwen nog te pruimen? Is het woord blank definitief passé? Ben je meteen een transfoob als je even in de war bent of je iemand met hij of zij moet aanspreken?

Goed Fout legt dit soort kwesties voor aan panelleden maar ook aan een representatieve testgroep van duizend Nederlanders. Ik ga eens meestemmen tijdens alle zes afleveringen, benieuwd of ik nog in de buurt kom van de gemiddelde Nederlander. En dan eens kijken of ik daar blij van word! Wordt vervolgd kortom. 

<<<vouchers                                                                       kruisverbanden>>>