Onverstaanbaar voetbalcommentaar, best prettig

01-12-2022

De wettige echtgenoot en ik waren er even een weekje van tussen. Neigde je vroeger naar een zonnige pauze, deze keer hadden we vanwege de klimaatverandering bedacht de ouderwetse kou op te zoeken, nu het nog kan. Helsinki en Tallinn stelden niet teleur: echte sneeuw, echte kerstsfeer. En de lokale televisie bracht een ontdekking: je mist helemaal niets als je het voetbalcommentaar niet kunt verstaan. Tenzij je niet zonder de frustratie in de kamer kan, op al die momenten dat manlief het beter ziet dan de Arno Vermeulen van dienst.

Ik weet niet hoe goed uw Fins of Ests is - in mijn geval minder dan rudimentair, ook ondanks deze trip - maar een mannenstem onder een voetbalwedstrijd kabbelt in die talen net als bij ons. Als een universele begeleiding, waarvan de inhoud er niet toe doet: je weet heus zelf wel wat je ziet. En doorgaans maken onze serieuze commentatoren het kijken er ook niet gezelliger op, tijdens of achteraf. Voetbal is lijden.

Oké, aan de stamtafel van de De Oranjewinter bij SBS6 gaat het er vaak wel vrolijker aantoe, maar nu steeds weer dat opgewonden geginnegap over de zojuist gelanceerde Vandaag Inside-dildo? Dat sneue gedoe zou ik in het buurtcafé ook niet trekken.

Veel volwassener van de Esten was dat ze de bijna tienjarige Romeo Vismann - sterspeler bij Flora Jalgpallikool - in de studio hadden uitgenodigd voor zijn analyse van Portugal-Uruguay, maandag. Verstond ik uiteraard ook niets van, maar het oogde fris en speels. Alsof je van voetbal nog steeds blij kan worden.

Vrolijk stemmende televisie: soms is het zoeken met een kaarsje, maar het is er wel. Zo viel ik bij thuiskomst woensdag meteen met mijn neus in de boter bij Noord-Zuid-Oost-West, dat de korte film 10 voor 11 uitzond, over een bijna-ramp in Edam. Daar kwam in 1972 de Speeltoren in beweging, vlak na de sloop van een aanpalend pand. In paniek werden rondom de huizen geëvacueerd: mocht de ranke toren met de zware klokken omvallen, dan was het drama niet te overzien. Acuut was actie nodig, zoals het lussen van een stalen kabel door en om de toren, met als tegengewicht zwaarbeladen vrachtwagens vol zand om het wankele bouwwerk op zijn plaats te houden.

Hoe een en ander in zijn werk ging is door meerdere Edammers op film vastgelegd, en Het Parool stuurde fotograaf C. Barton Van Flymen eropaf. Toen de alerte collega-fotograaf Marianne Jonkman-Klok onlangs de tweehonderd negatieven terugvond, zag ze meteen de waarde van Bartons werk: een prachtig zwartwit tijdsbeeld van de lokale paniek, de emoties en de koelbloedige aanpak van de betrokkenen, uit een voorbije wereld waarin iedereen met eigen ogen keek en niet met de tunnelvisie van z'n mobieltje. Mooi om de agenten van toen weer te zien. En beelden van een mysterieuze Italiaan die - zo bleek al snel - de kunst van de inventieve Hollanders kwam afkijken om er zijn voordeel mee te doen bij het redden van de toren van Pisa.

Uiteindelijk was het aannemer Theo van der Linden uit Purmerend - 'type niet lullen maar poetsen' - die letterlijk op de achterkant van een sigarendoosje de definitieve oplossing tekende en de toren veilig wist te krijgen. Zo jammer dat de goede man vorig jaar is overleden en deze verrukkelijke reconstructie zelf niet meer heeft kunnen zien. 

<<<goed bezig, HUMAN                                                                                   Verloren kinderen>>>