Gevoelige wezens

31-08-2018

'Een broodje insect, dat wordt nog eens heel gewoon.' Hoe vaak hebben we dit al niet gehoord? Toch vermoed ik dat ook u nog altijd belegt met kaas en jam, en niet met vlieg en meelwurm. Trouwens, mocht zo'n insect vandaag toch al op uw tafel neerstrijken, mept u zo'n ongenode gast dan ongenadig naar zijn einde? Pas op, Nieuwsuur meldde woensdag dat ook bij insecten moet worden gelet op dierenwelzijn. Ze zouden meer emoties hebben dan we misschien denken. Veel details heb ik verder helaas niet voor u: het item blonk niet uit in diepgravendheid.

Thema was de Nederlandse voortvarendheid in de insectenkweek. Neem het Brabantse Protix Biosystems dat momenteel 35 miljoen investeert in een nieuwe vestiging en doorgroeit naar honderdtien medewerkers. Er kwam nog een tweede onderneming in beeld, die van boer Herman de Jong. Maar dit was geen sterke keuze van Nieuwsuur: De Jong had weinig tekst en kon niet veel meer laten zien dan een kale schuur waarin voorheen varkens zaten en nu dan 'mini vee' moet komen.

Het item gonsde van ongeduld: het wachten is op Europese toestemming om insecten te kunnen verwerken in veevoer. Sinds de gekkekoeiencrisis is dierlijk eiwit in veevoer verboden, maar het perspectief is wenkend: alleen al in de kippenvoerindustrie gaat wereldwijd 200 miljard dollar om. Daarvan pikken de insectenkwekers binnenkort graag een graantje mee.

Maar beste Nieuwsuur-redactie: waarom was dit item zo onaf? Ik eindigde met meer vragen dan antwoorden. Zo ontbrak de uitleg waarom Protix nu al zo succesvol is: wie eet al die Nederlandse insecten nu dan al wel op? Wanneer gaat die boer De Jong echt aan de slag? Hoeveel boeren zijn nog meer met een transitie bezig? Onbevredigend was ook dat op het eind een totaal nieuw aspect werd aangestipt zonder verdere uitwerking. Wageninger Arnold van Huis vertelde dat je met insecten niet zomaar kan doen wat je wilt. Hij gaf als voorbeeld de hommel - worden die dan ook gekweekt voor voedsel? - waarover hij nogal cryptisch zei dat 'wetenschappelijk is aangetoond dat die beesten waarschijnlijk een emotionele capaciteit hebben'. Het begrip sentient beings (voelende wezens) viel, maar daar bleef het bij.

Laat de Dalai Lama dit allemaal maar niet horen, dacht ik. Alhoewel, ergens op YouTube vertelt dit boeddhistisch boegbeeld van hen-die-nog-geen-vlieg-kwaad-doen dat hij echt niet roomser is dan de paus: hij wil een mug soms best van dienst zijn met een beetje bloed, maar als er in korte tijd een tweede of derde op zijn arm landt, dan mept hij zo'n beestje heus wel eens vervroegd richting nirwana.

Ah, Adriaan van Dis en de Dalai Lama: zag u ze in de slotaflevering van 'De Boeddhistisch Blik'? Hierin had Van Dis dan eindelijk Het Interview, waarin de geestelijk leider zich als milieuactivist ontpopte. Boeiend, maar het spannendst van het gesprek was de lichaamstaal: de Dalai Lama raakte onze geliefde interviewer steeds aan. Tikje tegen de wang, vinger op de arm, hand vastpakken, omhelzingen: Van Dis wist nauwelijks hoe te reageren.

De journalist Van Dis een luis in de pels? De Dalai Lama prikte er gewoon doorheen en zag vooral het sentient being dat wij denk ik allemaal in Adriaan van Dis zien. 

<<<Herfsttij                                                                 Linda's Zomerweek>>>