Napoleon in Holland: ondanks en dankzij Huub Stapel een feest 

19-01-2019

Feest! dacht ik toen de serie 'Napoleon in Holland' (Omroep Max) werd aangekondigd. Hum, toen bleek dat Huub Stapel hem zou presenteren. Heeft zo'n boeiend onderwerp nou echt weer een BN'er nodig als presentator? Gelukkig blijkt de acteur echt stapel te zijn op Napoleon en werkt de combinatie uitstekend. Een enkel slippertje daargelaten.

Wellicht dacht u bij de titel 'Napoleon in Holland' in eerste instantie ook dat de serie over onze eerste koning Lodewijk Napoleon zou gaan. Maar onderwerp is de grote keizer zelf, en dan met name de inspectiereis die Napoleon Bonaparte in 1811 maakte door zes Nederlandse provincies. Hij moest weten of Holland klaar was voor eventuele Engelse aanval. Napoleon trok van Vlissingen tot Texel, en bezocht op de terugweg ook Zwolle en Nijmegen.

Een sensationele tournee die maar weinig aandacht kreeg tijdens de lessen vaderlandsche geschiedenis in mijn jeugd. Waarschijnlijk verdoezelden de onderwijzers liever het feit dat ons heldhaftige volk - waarvan het verzet tegen die Spanjaarden en Duitsers tot in detail werd besproken - een tijdlang succesvol geknecht werd door de Fransen.

'Napoleon in Holland' vult deze witte vlek prachtig in. Met veel vaart, intrigerende brieffragmenten, mooie beelden van Nederland - leve de drone! - en historisch toneel wordt duidelijk hoe het land op zijn kop stond tijdens het bezoek van de mythische keizer. En welk karakter hij had. Neem de beginscène vrijdag, van aflevering 3. Die voerde terug naar een oktoberdag in 1811 waarop Napoleon de sluizen van Katwijk inspecteerde. Voor de kust lag een Engels schip en Napoleon vroeg zich af of een kanonskogel vanaf zo'n schip hem kon raken. 'Jazeker', zei zijn adjudant Van Hogendorp. 'Mooi', zei de onverschrokken Napoleon uitdagend. 'Dan wil ik lunchen op het strand.' En zulks geschiedde.

Bij anekdotes als deze krijgt verteller Huub Stapel iets verliefderigs en zegt hij dingen als 'wat een mannetje' en 'die kleine keizer toch'. Het zij hem vergeven. Zijn enthousiasme maakt veel goed. Wel bevreemdend was Stapels suggestie in aflevering 2, dat onze huidige koning Willem-Alexander nooit zou doen wat Lodewijk Napoleon wel deed. Namelijk persoonlijk helpen puinruimen bij een catastrofe, zoals de Franse koning deed na de Leidse buskruitramp. Het was een aantijging die zomaar uit de lucht kwam vallen. Snel vergeten maar, want de 'Napoleon in Holland' verdient vooral lof, ook dankzij Stapel. Een acteur beeldt toch net wat beter uit hoe het manke loopje van Lodewijk Napoleon eruit moet hebben gezien, dan de doorsnee historicus.

Maar een acteur voorrang geven boven een deskundige werk niet altijd. Zo blijkt deze weken weer bij de EO, die bij de briljante BBC-natuurserie 'Dynasties' een Nederlandse professionele stem (Peter Drost) laat horen in plaats van het originele commentaar van bioloog Sir David Attenborough.

Toegegeven, unieke beelden als van die tijgertjes donderdag zijn mooier zonder ondertitels. Maar weegt dit voordeel op tegen het gemis van Attenboroughs karakteristieke geluid? Schrale troost: op NPO Start Plus kan je - tegen betaling - de serie wel bekijken met het originele commentaar. 

<<<liberale democraten                                                       doei doei>>>