Oorlog voor en met dummy's?

01-03-2022

Zij die geen carnaval vieren en de buitenwereld niet wegfeestten dit weekend, hadden misschien een flinke dobber aan het dubben: geef ik me wel of niet over aan de oorlog? Ga ik me er werkelijk in verdiepen, mag de stress naar binnen, of kan ik het niet aan? Het is een besluit. Mijn eigen moeder, die normaal 's ochtends NPO Radio1 urenlang aan laat staan, vertelde dat ze deze dagen haar behang vrijwel meteen zoekt in de muziek van Radio 4.

Toch, het beest in de bek kijken, het moet. Erover praten maakt de ellende beter behapbaar, ook voor leken. De meesten van ons zijn geen deskundigen op het gebied van internationale politiek, militaire strategie, diplomatie of psychologie. Maar zondag gaf zeker Buitenhof heel wat bouwstenen voor de constructie van een eigen visie.

Spoiler-alert: de boventoon was dat Poetin gek is geworden. Wat het duiden van dit geopolitieke conflict natuurlijk een stuk eenvoudiger maakt. Als een spoedcursus 'Oorlog kijken voor en met dummy's'.

Zeker EU-man Frans Timmermans betoonde zich aan de Buitenhoftafel verbijsterd: "Het internationale systeem is er niet op ingesteld dat een wereldleider zich zo zou gedragen." Over mensen die Poetin steunen: "Dan ga je toch echt aan de verstandelijke vermogens twijfelen en niet alleen aan politieke oriëntatie."

Maar ondertussen zit de nieuwe tsaar met zijn vinger bij de rode knop. Mocht hij drukken, dan speelt Poetin het spel niet zoals het gespeeld moet worden, aldus Timmermans: "Het kenmerk van kernwapens is dat ze alleen effectief zijn als je ze nooit inzet."

Ik absorbeerde het allemaal maar als een spons.

Ook Derk Sauer en Ellen Verbeek, al dertig jaar media-ondernemers in Moskou, schetsten een somber beeld van Poetins bovenkamer. Ze vertelden over een man die zich nu al twee jaar afzondert, omdat hij als de dood is voor corona. En losgezongen is geraakt van de werkelijkheid en normaliteit.

Gecombineerd met wat journalist en Poetin-biograaf Steven Lee Myers vertelde, dat Poetin een privé-leger van 150.000 soldaten heeft, keek ik nog stiller naar het bizarre toneelstukje dat Poetin dit weekend opvoerde. Hij liet zich filmen terwijl hij twee apathisch kijkende geüniformeerde mannen opdracht gaf de nucleaire wapens klaar te zetten, zittend aan het eind van een lange covidproof tafel . Die mannen waren de minister van Defensie en de chef van de generale staf en wie een voorbeeld zoekt van het begrip 'uitdrukkingsloos' hoeft alleen maar de gezichten van deze mannen te bestuderen. Of was het doodsangst?

In mijn hersenpan viel het woord apparatsjik uit een archieflade.

Maar misschien beleeft u het allemaal heel anders en neemt u alle actuele oorlogsbeelden moeiteloos tot u. In wetenschapsmagazine EOS las ik net een analyse waarom mensen naar akelige beelden kijken. Om de wereld beter te kunnen begrijpen, maar ook als zelftest. Zoals waarom je op de kermis naar een spookhuis zou gaan: kan ik het aan, wat ga ik voelen?

Ook werd kijken naar ellende omschreven als een zoektocht naar betekenis. "Misschien vind je het je morele plicht om het leed van anderen onder ogen te zien" aldus het artikel. "Als we steeds onze ogen zouden sluiten voor al het leed in de wereld, kunnen we er vanzelfsprekend ook niets aan veranderen."

Hopelijk, hopelijk is het andersom ook waar.

<<<gemeenteraadsverkiezingen                                                              de duit en de fluit>>>